Havalar ısınmaya başladıkça girilen diyetler ve tatilin bitmesiyle verilen kiloların hatta daha fazlasının alınması size de tanıdık geliyor mu? Kilo ver-kilo al eğer kısır bir döngüye girdiyse bu duruma “Yo-Yo Sendromu” diyoruz. 

Diyet sürecinde insanlar kilo vermeye başlarlar, ancak kilo verdikten sonra kilolarını koruyamayıp kaybettikleri kiloları geri alabilirler. Bu süreç defalarca tekrar ederse sonunda kısır bir döngü oluşabilir. Kilo verme sürecinde yapılan katı diyetler ve ağır egzersizler hedef kiloya ulaştıktan sonra kilo korumayı zorlaşmaktırmaktadır. Tüm bunlar uzun vadede metabolik fonksiyonlar üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Ayrıca Yo-Yo Sendromu sadece metabolik fonksiyonlar üzerinde değil, aynı zamanda ruh sağlığı açısından da ciddi olumsuzluklar doğurabilir.

Yo-yo Sendromunun Nedenleri

Katı diyetler, ağır egzersizler, hap kullanarak kilo vermeye çalışmak gibi yöntemler sendromun kapılarını aralar. Bilinçsiz kilo verme yöntemlerinin sürekli olarak uygulanması hem Yo-Yo sendromuna hem de yeme bozuklarının oluşmasına neden olur. Kalori alımının katı bir şekilde kısıtlanması sonucunda kas kütlesinde kayıplar meydana gelir ve hızlı bir şekilde kilo verilir. Kas kütlesinin azalması ile vücut metabolizmayı yavaşlatarak otomatik olarak uyum sağlar. Diyet sürecinin bitmesi ile yavaşlayan metabolizmanın alıştığı kalori değerlerinin üzerine çıkılır ve bu yüzden zamanla kilo artışı gözlenir. İşte bu yüzdendir ki sağlıklı ve sürdürülebilir bir şekilde kilo vermeyenler kilo ver-kilo al döngüsüne girerler. Bu sürecin bir diğer olumsuz etkisi de düşük kalori ile beslenme sonucunda vücutta besin yetersizlikleri görülmesidir. Besin yetersizlikleri sonucunda halsizlik, bozulmuş metabolizma fonksiyonları, dikkat dağınıklığı, saç ve cilt kalitesinde bozulmalar gibi olumsuz etkiler gözlemlenir. Özellikle gelişme çağındaki bireyler için besin yetersizliği özellikle boy gelişimini olumsuz etkilemektedir. 

Yo-yo Sendromuna Girmeden Adım Adım Kilo Verme 

• Katı diyetlerden kaçının
• Vücut yağını azaltmayı ve kas kütlesini korumayı hedefleyin
• Aç kalmayın, yeterli ve dengeli beslenin
• Derin yağda kızartılmış yiyecekleri tüketmekten kaçının
• Özellikle tatlandırıcı ve şurup tüketiminden uzak durup rafine şeker tüketiminizi azaltın
• Günlük almanız gereken lif miktarını almaya özen gösterin 
• Vücudunuza ağır gelmeyen egzersizleri yapın
• Beslenme günlüğü tutmaya çalışın

Her bireyin metabolizması tıpkı parmak izi gibi özel

Tüm bu önerilerin genel öneriler olduğunu ve her bireyin metabolizmasının tıpkı parmak izi gibi özel olduğunu belirtmek gerekir. Bazı yaygın diyet kalıplarını yıkmak elbette zor gelebilir fakat imkânsız değildir. Daha sağlıklı beslenmek ve kilo vermek için aynı anda büyük değişiklikler yapmak zorunda tabiki değilsiniz. Zamanla, küçük değişiklikler uzun vadede büyük farklar yaratabilir. 

Eğer yolculuğunuzla ilgili “Nerden başlamalıyım, süreci yönetemiyorum, motivasyon kaybı yaşıyorum...” gibi sorunlar yaşıyorsanız diyetisyen desteği ile sürecin yönetilmesi önerilmektedir.

Diyetisyen Bengi Bayer